Hôi miệng  thường gặp ở nhiều ngưới mạnh khỏe , nhất là  sau một đêm ngủ dậy. Hôi miệng có thể không phải là bệnh gì trầm trọng nhưng nó ảnh hưởng  nhiều tới nếp sống  và tâm lý người bệnh. Ở một số nước y tế rất phát triển như ở  Mỹ  mà còn có cả trăm triệu người bị hôi miệng . Hôi miệng gây nhiều e ngại cho người bệnh khi giao tiếp, đôi khi ảnh hưởng tới cả  việc làm. Nguyên nhân: Có nhiều  nguyên nhân gây hôi miệng  hoặc hơi thở có mùi khó chịu.

1. Nguyên nhân ở miệng : mùi hôi do từ các hóa chất bay hơi loại sulfur như là hydrogen sulfide, methyl mercaptan, dimethyl sulfide. Các sulfide này  sinh ra do sự phân hủy protein của các vi khẩn ở miệng trong các trường hợp sau:

Do thức ăn còn sót lại trong miệng hay giữa các khe kẽ răng, bị vi khuẩn phân hủy và tạo ra mùi hôi.

Ổ nhiễm trùng ở răng ,lợi;

Răng sâu có lỗ hổng và vi khuẩn trú ẩn và tăng sinh ở đó;

Bựa vôi háo đóng vào chân răng là môi trường tốt cho vi khuẩn tác dụng vào và gây hôi miệng.

Lưỡi bị viêm là nơi mà mảnh vụn thức ăn dễ dính lại và là môi trường tốt cho vi khuẩn phân hủy protein gây ra mùi hôi;

Miệng khô do nước bọt bị giảm giảm trên 50% mức độ bình thường. Nước bọt có nhiệm vụ giữ cho miệng ẩm, giúp tiêu hóa thực phẩm, giảm các thay đổi về tính acid trong miệng và tiêu hóa tinh bột. Khi tính acid miệng cao thì vi khuẩn phát triển nhiều hơn.

Khô miệng có thể là do tuyến nước bọt giảm họat động, hoặc do liệt giây thần kinh số  VII, khô nước, thở bằng miệng, tuổi già, thiếu vitamin, giai đoạn mãn kinh hoặc trong các bệnh toàn thân như bệnh tiểu đường, bệnh thiếu hồng cầu, đa xơ cứng, bệnh AIDS.

Ngoài ra còn một số thuốc như thuốc hạ huyết áp, thuốc an thần, thuốc chống dị ứng, trị kinh phong, thuốc trầm cảm, thuốc tâm thần phân liệt, amphetamine, thuốc lợi tiểu… những thuốc này cũng làm giảm nước bọt trong miệng.

>>> Xem thêm bài khác: làm thế nào để chữa hôi miệng

Hút thuốc lá, đặc biệt cigar gây giảm nước bọt  và gây hôi  miệng.

2. Nguyên nhân do ăn một số thực phẩm có dầu gây hôi hơi thở như tỏi, hành hoặc món ăn giầu  đạm, giầu chất béo.

Các thức ăn này sau khi được tiêu hóa, các chất bay hơi của chúng đều được hấp thụ vào máu rồi lên phổi và theo  khí thở  ra  miệng. Mùi rượu sau khi uông vào cũng thoát ra như vậy trong hơi thở.

3. Nguyên nhân nữa gây hôi miệng là do một số bệnh về đường hô hấp như các  nhiễm trùng mạn:  VIÊM XOANG MẠN TÍNH, VIÊM AMIDAN HỐC MỦ MẠN TÍNH, , viêm  họng, dị vật trong mũi cũng tạo ra hơi thở rất  hôi thối. Ung thư phổi cho mùi hôi như thịt thối.

4.  Khi có rối loạn về sự co bóp của dạ dầy , thức ăn chậm tiêu như mỡ béo , ở lâu trong dạ dầy, bị lên men cũng tạo ra mùi hôi, nhất là khi bị trào ngược dạ dày thực quản, bệnh nhân ợ và mũi hôi khó chụi bay lên họng miệng

Trong trường hợp táo bón không gây hôi miệng và bệnh dạ dầy cũng ít gây hôi vì bình thường miệng thực quản khép kín.

5. Hôi miệng còn gặp trong một số bệnh  như yếu gan, thận, tiểu đường cũng gây ra mùi hôi ở miệng.

Tiểu đường cho mùi chua trái cây vì nhiễm acetone và ketone. Suy thận cho mùi hôi như cá chết vì có hóa chất methylamine. Xơ gan có mùi hôi của trứng thối và tỏi.

6. Một nguyên nhân Tâm Lý là nhiều người quá chú tâm tới  nhan sắc của mình, có ảo tưởng là cơ thể mình gầy yếu, phát tiết ra mùi khó chịu. Nhiều người mỗi khi nói chuyện là lấy tay che miệng, như thể là miệng mình hôi. Họ tự cô lập, trường hợp này thường thấy ở nữ giới đôi khi cũng bị bệnh tâm thần như trầm cảm, tâm thần phân liệt.

7. Một trường hơp rất hiếm là Hội chứng hôi mùi cá ươn (Fish odor syndrome) toát ra từ miệng và da. Đây là bệnh tự miễn của trẻ sơ sinh với rối loạn chuyển hóa chất Trimethylamine. Chất này ở trong máu rồi đào thải ra ngoài qua mồ hôi, qua nước bọt, nước tiểu, máu. Bệnh này không chữa được và ta phải giới hạn tiêu thụ thực phẩm có nhiều choline, tiền thân của trimethylamine, như broccoli, đậu, trứng, bộ  lòng động vật.

8. Những người thiếu ăn cũng gây hôi miệng cho mùi ketone vì mất cân bằng chuyển hóa chất béo và chất đạm.

9. Ỏ một số phụ nữ khi có sự thay đổi kích thích tố trong khi rụng trứng và khi có kinh nguyệt cũng cho hơi thở hôi như mùi chuột .

Xác định bệnh mức độ bệnh hôi miệng

Có nhiều cách để ước lượng mức độ hôi  miệng.

Người xác định mức độ hôi miệng bằng cách ngửi mùi hôi : bênh nhân ngồi cách người ngửi khoảng một tắc, bịt mũi thở bằng miệng trong 3 phút. Nếu có mùi hôi thì nguồn gốc là từ miệng. Sau đó người bệnh ngậm miệng và thở ra bằng mũi. Nếu có mùi thì cần khám  mũi và cổ họng có bệnh gì không. Nếu nếu hôi từ cả miệng và mũi thì có thể là do một bệnh toàn thân nào đó.

Tự mình ước định bằng cách úp bàn tay vào miệng thở ra rồi ngửi mùi; ngửi mùi trên dây chỉ nha khoa dental floss sau khi luồn vào các khe giữa các răng.

Đo nồng độ hôi trong miệng bằng Halimeter, Halitest cũng được áp dụng và khá hữu hiệu.

Điều trị , tùy theo nguyên nhân

1. Nguyên nhân thông thường nhất của hôi miệng là từ MIỆNG.

Cần vệ sinh răng miệng thật tốt. Đánh răng sau khi ăn. Ta cũng không cần dùng thuốc đánh răng, mà chỉ cần chải cho sạch hết thức ăn còn sót trong miệng, trong từng kẽ răng. Tốt nhất nên mua thêm dây chỉ nylon (Dental Floss) để cà vào khe răng cho sạch thức ăn còn mắc ở đó.

Với giữ gìn vệ sinh răng miện thật tốt là ta đã có thể giảm hôi miệng từ 30%-90%. Nên khám Nên đi khám chuyên khoa răng hàm mặt kiểm tra xem có bị sâu răng, nhiềm cao răng thì phải điều trị.

Giữ miệng ẩm bằng cách thỉnh thoảng lại uống một cốc nước.

Nếu lưỡi đóng bựa thì cạo cho hết để vi khuẩn khỏi khu trú, nhưng cẩn thận đừng để lưỡi bị tổn thương.

2. Tránh ăn các thức ăn có thể gây mùi hôi ở miệng.

3.  Nên ăn nhiều trái cây và rau; nên ăn ít thịt và chất béo, fo mát có mùi mạnh;

4. Không nên uống quá nhiều rượu, thuốc lá, cigars;

5. Nên khám và điều trị các bệnh mạn tính như đã kể trên .

6. Nếu có răng giả thì lấy ra ban đêm, rửa sạch sẽ và ngâm trong dung dịch nước sát trùng qua đêm;

7. Nên ít uống cà phê

8. Đi khám chuyên khoa răng hàm mặt đều đặn, ít nhất mỗi năm một lần để lấy cao răng.

Khám chuyên khoa Tai Mũi Họng đẻ phát hiên viêm xoang, viêm amidan mt, hội chứng trào ngược dạ dày thực quản….v..v để điều trị triệt để nguyên nhân do Tai mũi họng

Các mỹ phẩm làm thơm miệng như dầu peppermint hoặc wintergreen chỉ có tác dụng tạm thời che đậy, làm giảm hôi miệng trong thời gian ngắn trong  vài ba chục phút sau khi dùng, nó  không chữa dứt điểm được hôi miệng. Nước xúc miệng nên dùng vào buổi tối là thời gian mà vi khuẩn hoạt động mạnh.

Thuốc xúc miệng có hóa chất chlohexidine gluconate (Peridex, Perio-Gard) hoặc hóa chất cetylpyridinium chloride, benzethonium chloride, sodium bicarbonade, zinc chloride  rất tốt nên dùng.

Kết luận

Hôi miệng là vấn đề rất hay gặp. Với việc tự  vệ sinh răng miệng, giảm thiểu tiêu thụ thức ăn gây hôi, ta cũng tránh được 90% nguyên nhân gây bệnh. Nên đi khám  kiểm tra tìm kiếm nguyên nhân  để điều trị là hôi miệng có thể giải quyết được một cách triệt để.

>>> Bài viết xem thêm: cách trị hôi miệng tốt nhất